Tuin aanleggen (en ontwerpen): tips

Een mooie tuin: een kwestie van smaak

Voordat je een tuin gaat aanleggen, is ontwerpen een belangrijke stap. Houd hierbij rekening met je smaak. Wat is voor jou het belangrijkste element in de tuin? Is het het gazon met zijn prachtige, diepgroene en fijne stengels die dicht bij elkaar staan? Of is een gezellige leeshoek onder een mooie populier voor jou belangrijker?

Misschien ben je juist van plan om het grootste deel van je tijd door te brengen in de moestuin in de achtertuin. 

Als je een tuin gaat aanleggen, kun je het beste je plannen uitschrijven. Schrijf alle activiteiten op die je de komende 10 jaar in de tuin wilt doen. Schrijf ook op hoeveel tijd je eraan wilt besteden en hoe belangrijk het voor jou en mede tuingebruikers is. Als je nog wat inspiratie nodig hebt, kan deze lijst je helpen. Denk bijvoorbeeld aan:

• tuinactiviteiten
• moestuinen planten en verzorgen
• barbecues organiseren
• het uitoefenen van gazonsporten
• grasmaaien
• vaste planten planten
• bloemen planten en verzorgen
• lezen onder een boom
• een hangmat ophangen
• de afwas ophangen
• aan tafel zitten en thee drinken
• fruit oogsten
• een zwembad opzetten
• een vijver aanleggen
• mediteren
• konijnen laten grazen
• paaseieren verstoppen
• sneeuwpoppen bouwen
• genieten van de zon
• pronken met de kaboutercollectie
• schilderen of tekenen
• beeldhouwwerk

Zelf een tuin aanleggen – zo werkt het

Wil je veel barbecueën in je tuin, dan heb je naast voldoende ruimte voor de barbecue, tafels en stoelen ook schaduw nodig. Veel schaduw kan echter voor problemen zorgen, bijvoorbeeld als je op veel zonminnende bloemen wilt planten of op elk moment van de dag wilt kunnen zonnebaden. 

Richt je bij het ontwerpen van je tuin zoveel mogelijk op de zon. Observeer welke gebieden zonnig en schaduwrijk zijn en waar je van plan bent een boom te planten of te kappen. Ook klimplanten kunnen met zorgvuldig geplaatste klimhulpmiddelen voor voldoende schaduw zorgen.

Vergeet niet: de invalshoek van de zon verandert met de seizoenen en het tijdstip van de dag. Houd daar rekening mee bij het plannen van je tuinontwerp.

De perfecte locatie

Als je een grof idee hebt voor het aanleggen van je tuin, is de volgende stap het verdelen van het gebied. Overweeg waar de verschillende elementen, zoals bloemperken, moestuinen, zitplekken en speeltuinen het beste kunnen worden geplaatst.

Bedenk als je de tuin gaat inrichten ook waar je het terras of een vijver zou kunnen plaatsen. Als je een kleine tuin gaat inrichten, is het slim om verschillende toepassingen te combineren. Je kunt bijvoorbeeld ook prima ‘loungen’ in een kleine moestuin!

Naast de zon kan ook de nabijheid van de buren een rol spelen. Een boom die de moestuin ernaast in de schaduw stelt, kan problemen veroorzaken. Het kan ook zijn dat je je zithoek wat verder weg van de drukte wilt plaatsen. 

Maak een schets voor de tuin

Zet je ideeën het beste op papier met behulp van een schets of maak een digitale plattegrond. Tegenwoordig is een tuin ontwerpen iets dat je online met handige tools kunt doen. Het design hoeft in het beginstadium niet mooi of precies te zijn.

Als je zelf je tuin gaat ontwerpen, is het goed om zo veel mogelijk elementen mee te nemen die voor jou belangrijk zijn. Hier is een klein overzicht van de gebruikelijke tuincomponenten.

Elementen voor in de tuin

• grasveld
• zithoek
• vijver
• schommel
• zandbak
• verhoogd bed
• bed
• moestuin
• zwembad
• terras
• paviljoen
• vaste planten
• bomen
• hagen
• hekken
• muren
• paadjes
• lichtbronnen
• schuur
• tuinhuis
• carport
• speelveld

Een tuin design met hoofd en hart

Ga voor het aanleggen van je tuin een aantal dingen na. Is je tuinschets realistisch? Gaat je partner akkoord? Hoe zit het met de eventuele kinderen? Kijk goed naar de schets en probeer actief van alles te vinden wat er mis mee is. Zo kun je mogelijke fouten opsporen en heb je voldoende gelegenheid om deze aan te passen.

Deze stap is nodig omdat het als de tuin eenmaal is aangelegd moeilijk is om eventuele ontwerpblunders te fixen. Neem dus de tijd en vraag een paar vrienden en kennissen naar hun mening. Zodra de planningsfase voorbij is, kun je beginnen met de voorbereidingen. 

Als je al een tuin hebt met bloemen, bomen, een terras en paden die vernieuwd moeten worden, is het tijd om de tuin op te ruimen. Bij nieuwbouw kun je vaak direct los. 

Bodem optimaliseren en een tuin aanleggen 

De bodem is de levensader van elke tuin. De bodemkwaliteit kan echter sterk variëren, afhankelijk van samenstelling en structuur. Zeker als je net een huis hebt gekocht, kan het zijn dat de grond flink verdicht is. 

Bouwmachines zijn zwaar en drukken de grond op veel plaatsen samen. Plantenwortels komen er moeilijk doorheen. Bovendien bevorderen verdichte bodems wateroverlast. Het is ook mogelijk dat de grond veel te los is en eerst in aanraking moet komen met een wals.

Daarnaast hebben verschillende planten verschillende eisen als het gaat om bodemkwaliteit en pH. Weet jij al welke planten waar moeten groeien? Perfect! Vervolgens kun je de aarde afstemmen op de wensen van de nieuwe bewoners.

We hebben een handig overzicht gemaakt van de eisen voor de gangbare planten. 

• Rozen geven de voorkeur aan goed doorlatende grond met een licht zure pH van 6,0 tot 6,5.
• Appelbomen houden van voedselrijke maar goed doorlatende kleigrond met een pH van 6,0 tot 7,0
• Buxus geeft de voorkeur aan goed doorlatende grond met een neutrale pH.
• Lavendel geeft de voorkeur aan goed doorlatende, kalkachtige of zanderige grond met een pH van 6,5 tot 7,5.
• Gazons houden van goed doorlatende grond met een pH van 5,5 tot 7,5.

Bepaal de bodemstructuur

De bodemstructuur wordt beïnvloed door de samenstelling van de bodem. Een goede bodemstructuur is cruciaal voor de afwatering en beschikbaarheid van voedingsstoffen. Een goed gestructureerde bodem heeft een kruimelige textuur die water en lucht goed doorlaat, maar ook voedingsstoffen goed vasthoudt.

Zware en lichte gronden

Over het algemeen wordt onderscheid gemaakt tussen zware, lichte en gemengde gronden. Zware bodems, vaak kleigronden genoemd, zijn dicht en moeilijk te bewerken. Ze zijn meestal goed in het vasthouden van water en voedingsstoffen, maar kunnen ook gevoelig zijn voor wateroverlast.

Lichte bodems daarentegen zijn los en goed belucht, maar laten water en voedingsstoffen snel door. Hierdoor kunnen planten op deze zandgronden vooral in droge periodes last krijgen van water- en nutriëntentekort.

De meeste tuingrond zit qua structuur ergens in het midden. Of het nu gaat om leemachtige zandgrond of zandige leemgrond – ze combineren de eigenschappen van beide grondsoorten en zijn meestal ideale tuingronden. 

Tekenen van slechte bodemkwaliteit 

Slechte bodemkwaliteit kan veel verschillende vormen aannemen. Enkele veel voorkomende symptomen zijn een hard, verdicht oppervlak, slechte drainage, een gebrek aan organisch materiaal en lage niveaus van micro-organismen.

Met een grondmonster kun je vaststellen of de grond in de tuin te kampen heeft met een tekort aan voedingsstoffen. Bepaal in dezelfde stap de pH-waarde. Bepaal in dezelfde stap de pH-waarde. Check voor meer informatie ook eens ons artikel over ‘tuingrond verbeteren’.

Bodemdrainage

Een goede bodemdrainage (ontwatering) is cruciaal voor een gezonde plantengroei. Als de grond niet goed wegloopt, kan dit leiden tot wateroverlast en wortelrot. Er zijn verschillende manieren om de bodemdrainage te beoordelen en problemen met wateroverlast te voorkomen.

Je kunt de drainage van de grond beoordelen door een zogenaamde ‘percolatietest’ te doen. Dat klinkt moeilijker dan het is. Hiervoor graaf je een gat in de grond, vul je het met water en kijk je hoe snel het water wegstroomt. Als het water snel wegloopt, heeft de grond een goede afvoer. 

Om wateroverlast te voorkomen, kan het nodig zijn om de grond te verbeteren. Dit kan worden gedaan door organisch materiaal toe te voegen, zoals compost of mulch, om de bodemstructuur te verbeteren en de afvoer te vergroten. In extreme gevallen kan het nodig zijn om drainagebuizen of sloten aan te leggen om overtollig water af te voeren.

Verbeter zware grond

Als je zware grond in de tuin hebt en deze wilt losmaken, kunt u mulch of zand in de grond werken. 

Verbeter lichte grond

Lichte bodems profiteren van de toevoeging van leemachtige bovengrond. Er is ook de mogelijkheid om de grond te bedekken met mulch zoals gemaaid gras of schors. Hierdoor verdampt er minder vocht van de zon.

Optimaliseer het gehalte aan voedingsstoffen

Er zijn veel verschillende technieken om de bodemvruchtbaarheid en nutriëntenniveaus te verbeteren. Een van de beste methoden is composteren. Compost is rijk aan voedingsstoffen en kan helpen de bodemstructuur te verbeteren en het gehalte aan voedingsstoffen te verhogen. 

Meststoffen met vertraagde afgifte zijn ook perfect om wat voedsel terug in de grond te brengen.
Ten slotte kunnen ook organische meststoffen worden gebruikt om het voedingsgehalte van de bodem te verhogen.

Universele bio tuinmest

Universele bio tuinmest

Universele bio tuinmest

• Evenwichtige formule die al het groen ten goede komt
• Zorgt voor smaakvolle groenten en uitbundige bloei
• Geschikt voor o.a. gazon, moestuin, bloemen en buxus

Bekijk product

4.5 (6 beoordelingen)

  Op voorraad

Aanleggen en ontwerpen van een tuin

Als de bodem eenmaal goed zit, is het tijd om door te gaan met het aanleggen van de tuin. Om uw tuin-ideeën sneller vorm te geven, volgen hier enkele ontwerptips.

Irrigatie-systeem

Als je een irrigatiesysteem wilt aanleggen, bedenk dan tijdig waar je sproeiers wilt plaatsen en hoe de slangen moeten lopen. Het irrigatiesysteem moet zo zijn ontworpen dat alle delen van de tuin voldoende worden bevoorraad. Overlappende irrigatiepatronen kunnen droge plekken voorkomen.

Uiteindelijk kun je door strategische planning en uitvoering een succesvol irrigatiesysteem realiseren dat een gezonde plantengroei bevordert en water bespaart op de lange termijn.

Stijl en materialen

Gebruik bij het ontwerpen van je tuin gevestigde stijlen die je mooi vindt. Of je nu kiest voor een moderne, traditionele, mediterrane of Japanse tuinstijl, dat is helemaal aan jou. Je kunt ook losse elementen combineren. Vervolgens kun je de materiaalkeuze voor de tuinmeubelen, paden en kuipen afstemmen op de gewenste stijlen.

Creëer het perfecte terras

De patio doet vaak dienst als verlengde woonkamer, en je gaat er waarschijnlijk veel tijd doorbrengen. Bij het ontwerpen van het terras moet je ervoor zorgen dat er voldoende ruimte is voor meubels, gasten en accessoires. Tip: Plan meerdere zitmogelijkheden, afhankelijk van de stand van de zon en het tijdstip van de dag.

Kindvriendelijke en veilige tuin

Als je kinderen hebt of van plan bent je tuin te gebruiken voor kindvriendelijke activiteiten, moet je bij het ontwerp van je tuin rekening houden met bepaalde veiligheidsoverwegingen. Zorg ervoor dat alle bronnen van gevaar zoals scherpe hoeken of open waterpunten verwijderd of beveiligd zijn.

Een klein voetbaldoel, een verplaatsbare zandbak en een schommel kunnen al genoeg zijn om een ​​kindvriendelijke tuin te creëren.

Verlichting in de tuin

De juiste verlichting zorgt voor sfeer en tegelijkertijd voor veiligheid. Je kunt verschillende soorten verlichting gebruiken, zoals schijnwerpers, fakkels en lampen (op zonne-energie) om verschillende delen van je tuin te markeren.

Keuze uit tuinmeubelen

Tuinmeubelen zijn een belangrijk onderdeel van elke tuin. Ze moeten comfortabel, duurzaam en weerbestendig zijn. Ze moeten ook passen bij de stijl van je tuin en voldoende zitgelegenheid bieden aan je gasten. 

Selectie van planten

Het kiezen van de juiste planten voor je tuin is een belangrijke stap. Kies planten die goed geschikt zijn voor het klimaat, de bodem en de lichtomstandigheden. Je kunt het beste planten kiezen die het hele jaar door interessant zijn. Bijvoorbeeld Door een mix van eenjarige planten, vaste planten, struiken en bomen te kiezen, zorg je voor prettige variatie.

Planten op hoogte verdelen (hogere planten aan de achterkant en kortere aan de voorkant) kan ook voor een goede structuur zorgen.

Schermen en hekken

Een hek of muur kan helpen om je tuin af te bakenen en privacy te bieden. Je kunt kiezen uit verschillende materialen zoals hout, metaal of steen, afhankelijk van wat het beste bij jouw tuinstijl past. Heggen zijn ook ideaal om op een stijlvolle manier te zorgen voor privacy.

Een gazon aanleggen

Het aanleggen van een gazon voor een nieuwe tuin omvat verschillende stappen. Eerst moet je de grond grondig voorbereiden door onkruid, stenen en ander vuil te verwijderen. De grond moet vervolgens geëgaliseerd en verdicht worden om een ​​stevige fundering voor het gazon te creëren. 

Zodra het grondwerk voor tuinieren is voltooid, kun je beginnen met het zaaien of het leggen van het gazon. Doe dit voorzichtig om openingen of overlappingen te voorkomen, en het is belangrijk om het pas aangelegde gazon onmiddellijk water te geven zodat het gras zich kan vestigen. 

Wil je weten of graszoden of graszaad beter voor je is, lees dan dit artikel met de voor- en nadelen van gras zaaien of zoden leggen.

Op het rechte pad

Tuinpaden helpen verschillende delen van je tuin met elkaar te verbinden en zorgen voor een soepele beweging. Voor de tuinpaden kun je verschillende materialen gebruiken zoals grind, steen, beton of hout.

Zorg ervoor dat je gebieden verbindt met de kortst mogelijke afstand. Anders kunnen platgetreden paden ontstaan. De meesten hebben simpelweg niet het geduld voor omwegen.

Tuindecoratie

Tot slot kun je de tuin verfraaien met diverse decoratieve elementen zoals beelden, fonteinen, vogelhuisjes of windgong. Deze elementen kunnen karakter en charme toevoegen aan je tuin.

Tuinonderhoud: een continu proces

Een tuin onderhouden is een continu proces. Je moet onkruid wieden, de planten water geven en het gazon regelmatig maaien. Ook is het belangrijk om de planten geregeld te bemesten en zieke of afgestorven planten te verwijderen.

Als je de tuin in de winter onderhoudt, kun je speciale jutezakken gebruiken om het bladerdak van kleinere bomen te beschermen tegen ijs en sneeuw.

Tuingereedschap

Voor het aanleggen van je tuin, maar ook om ervoor te zorgen dat-ie er mooi uit blijft zien, mag het tuingereedschap niet ontbreken. Wat je nodig hebt voor een mooie tuin vind je in deze post over onmisbaar tuingereedschap.

Veelgestelde vragen over het aanleggen van een tuin

Meer leren over tuinieren? Leer over verticaal tuinieren, of je eigen moestuin aanleggen!

Mocht je naar aanleiding van dit artikel vragen hebben kan je altijd met ons contact opnemen, dan helpen we je graag verder.

Veel tuinier plezier!

Louis Hooft

Oprichter & Gazon expert

Maak kennis met Louis Hooft, de oprichter van MOOWY en jouw vertrouwde expert. Met een diepgaande passie voor prachtige gazons en een schat aan ervaring in tuin verzorging, staat Louis klaar om tuinliefhebbers te begeleiden bij het realiseren van een groenere en levendigere buitenruimte dan ooit tevoren. Vertrouw op Louis voor waardevolle tips, handige trucs en de beste producten om jouw tuin te laten stralen!