Verticale moestuin: een stapsgewijze handleiding om je ruimte te maximaliseren

Wil je je eigen groenten kweken, maar heb je geen plaats in je achtertuin? Traditionele landbouw werkt op het horizontale vlak en vergt veel ruimte. Maar je kan ook creatief met ruimte omspringen; een verticale moestuin kan in die zin je redding betekenen.

Denk bij een verticale moestuin aan het kweken van aardbeien in hangende manden, aardappelen in kuipen en het inrichten van toegankelijke muren met potten en plantenbakken. 

Voor je het goed weet, ben je al een heel eind op weg. Met enkele slimme ideeën en innovatieve technieken kan je je kleine ruimtes inderdaad omtoveren tot groene oases. 

Laten we dus samen beginnen aan deze spannende reis om je eigen verticale paradijs te creëren.

Wat is een verticale moestuin?

Het verticaal telen van groenten is een uitstekende manier om het maximum te halen uit de beschikbare ruimte, vooral als je niet over een grote tuin beschikt. Of wanneer je tuin misschien weinig zonlicht maar wel een licht hoekje heeft.

Verticaal tuinieren is niet alleen ruimtebesparend, maar helpt ook de kans op het ontstaan van ziekten en plagen verminderen. Het maakt niet uit of je ruimte beperkt is tot een kleine achtertuin, een balkon of zelfs een zonnige muur. Met een verticale tuin kan je groenten en kruiden verbouwen en zo je ecologische voetafdruk voor het milieu verlagen!

Een verticale moestuin is een innovatieve en zeer effectieve aanpak voor het kweken van je eigen groenten. Door de principes van hydrocultuur toe te passen om planten in gestapelde lagen te laten groeien, kan je slim ruimte en natuurlijke bronnen besparen – waarbij je het concept van het traditionele tuinieren letterlijk op zijn kop zet!

De perfecte locatie voor je verticale moestuin

De eerste stap bij het aanleggen van een verticale kruidentuin of moestuin is het bepalen van de locatie. Als je een muur op het zuiden hebt, heb je het getroffen omdat deze de hele dag direct zonlicht krijgt (zolang er geen schaduwhindernissen zijn natuurlijk). 

Daarnaast zijn ook muren op het zuidwesten en het westen geschikt, omdat deze ook heel wat zon krijgen. 

Zoals bij elke tuin is blootstelling aan zonlicht ook bij een verticale moestuin een absolute prioriteit. Deze bedraagt ideaal gezien tussen de 6 en 8 uur per dag. Kies dus een plek in de zon die goed bereikbaar is zodat je ook water kan geven en oogsten. 

Zorg er echter voor dat de door jou gekozen muur of schutting stevig genoeg is om het gewicht van de planten en hun containers te dragen. Bedenk dat het niet alleen om het gewicht van de pot en de compost gaat; je planten zullen namelijk zwaarder worden naarmate ze groeien. 

Ontwerp je verticale moestuin

Het ontwerpen van je verticale tuin kan leuk en creatief zijn, maar het is essentieel om rekening te houden met de esthetiek en toegankelijkheid. De vormgeving moet aantrekkelijk zijn en de planten moeten worden geplant op basis van hun groeipatronen en hun uiteindelijke grootte of hoogte.

Bij het ontwerpen van je verticale tuin heb je bepaalde materialen nodig, zoals: 

• Hekjes – voor het opbinden van sommige groenten, zoals komkommers en pompoenen, zodat ze tegen muren kunnen opklimmen in plaats van zich over de grond te verspreiden
• Paaltjes — om hoge planten, zoals tomaten, courgettes en paprika’s, de steun te geven om rechtop en naar de zon toe te groeien
• Obelisken of zuilen voor wijnplanten en klimplanten, zoals erwten en tuinbonen, om te voorkomen dat ze instorten
• Hangende manden – waardoor planten zoals aardbeien en tomaten naar beneden kunnen bengelen in plaats van zich horizontaal te verspreiden. 
• Pallets – hierover later meer, maar wees gerust: geen enkele verticale groentetuin is compleet zonder een voorraad verpakkingspallets. 

Materialen die je nodig hebt voor je verticale moestuin

Voordat je met je doe-het-zelf verticale moestuin begint, moet je ervoor zorgen dat de muur of het hek stevig is en vrij van vuil.

Je gaat een skeletstructuur bouwen, waarvoor je een houten constructie, een gaas of traliewerk nodig hebt. Je hebt dus een metalen rooster, stevig gaas of latwerk nodig dat sterk genoeg is om de containers en natte compost van je plant te ondersteunen. De gekozen plaats moet de ruimte hebben waar planten kunnen klimmen of zich kunnen vastklampen terwijl ze groeien.

Naast het gaas heb je houten latten nodig om het gaas weg te houden van de muur, zodat de lucht rond je planten kan circuleren.

Bevestig je houtskelet aan de muur met massieve metselschroeven en bevestig het gaas vervolgens op regelmatige afstanden aan het houtskelet met nietjes of zelftappende schroeven.

Je containers voorbereiden

Bijna alles kan als container in een verticale tuin of een moestuin aan een schutting dienst doen. Je hebt eenvoudigweg een pot, kuip of blik nodig met drainagegaten in de bodem.

Oude voedselblikken met Italiaanse tomaten, olie of olijven vormen bijvoorbeeld prachtige, rustieke, decoratieve potten die een vleugje charme toevoegen aan je tuinruimte.

Zorg ervoor dat bij alles wat je gebruikt drainagegaten in de bodem zijn geboord om wortelrot en doordrenkte compost te voorkomen; beiden zullen onherroepelijk de doodsteek voor je groenten vormen.

Het opplanten

Nu komt het spannende gedeelte: het planten van je containers. 

Gebruik een lichtgewicht multifunctionele compost voor je containers en voeg een beetje watervasthoudende gel toe om de grond vochtig te houden. Je kan dit kopen in het tuincentrum – het heeft de vorm van inktvisachtige korrels. Meng de korrels eenvoudig door de grond volgens de instructies op de verpakking.  

Laat een opening van minimaal 5 cm boven het compostoppervlak en de rand van je pot met rechte zijkanten.  Bevestig de pot met haken aan de structuur om het gewicht vast te houden (ervan uitgaande dat je al zaad in de compost hebt gezaaid of een kweekplant in de grond hebt overgebracht). 

Eenmaal vastgemaakt, regelmatig water geven. En vanaf half juni vloeibare voeding geven.

Geschikte gewassen kiezen voor een verticale tuin

Nu je verticale moestuin klaar is voor gebruik, is het tijd om te beslissen welke groenten je gaat kweken. 

Je kunt een enorme hoeveelheid aan groenten en kruiden in een moestuin verticaal kweken. Het is echter van cruciaal belang om gewassen te kiezen die geschikt zijn voor je specifieke klimaat en lichtomstandigheden.

Goede groeten en kruiden voor verticaal tuinieren zijn onder meer:

• Aubergine (kleine)
• Chili peper
• Komkommer (kleine)
• Knoflook en uien
• Sla, rucola, kool, boerenkool, spinazie en mosterdkool
• Aardbei
• Oregano, basilicum, bieslook, koriander, marjolein, tijm, peterselie 
• Pompoenen (maar de vruchten hebben kleine ‘slingers’ nodig om hun groei en gewicht te ondersteunen)

Vergeet niet dat grond in potten sneller uitdroogt dan je tuingrond, dus het uitwerken van een grondig bewateringschema is essentieel om je verticale moestuin weelderig en productief te houden. 

Enkele verticale tuinideeën

Hier zijn een paar creatieve en eenvoudig te implementeren manieren om je verticale moestuin te maken:

Slatoren

Een slatoren is een cilinder opgebouwd uit stevig gaas, bekleed met plastic en vervolgens gevuld met aarde. Gebruik sla, rucola, spinazie, snijbiet en boerenkool voor een prachtig groentapijt.

Hangende manden

Hangende manden zijn uitstekend geschikt voor het kweken van aardbeien of tomaten. 

Hang de mand op een zonnige, beschutte plek. En vergeet niet om vaak water te geven en te bemesten. Als alternatief kan je standaard terracotta of plastic potten aan de muur hangen met behulp van een wandpothouder. 

Pallettuin

Pallettuinen zijn de laatste jaren een enorme tuiniertrend geworden. 

Je kan er compacte groenten en kruiden in kweken, zoals groene salades, boerenkool, dwergerwten, bosbonen, peterselie, tijm, basilicum en rozemarijn.

Bevestig de pallet aan de muur of zet ze ertegen en gebruik de sleuven als miniplanken. Je kan ook bodems in elke gleuf aanbrengen, deze vullen met compost en zo rechtstreeks in de palletpot planten.

Goottuin

Een andere trend in het verticaal moestuinieren is de dakgoottuin. Die bevestig je direct aan muren en schuttingen of hang je op met kettingen. 

Je kan zo krulpeterselie, alpenaardbeien, sla en spinazie kweken. Als je de dakgoot zigzaggend langs de muur omhoog legt, kan je de bovenste planten water geven en het water helemaal naar beneden laten weglopen, zoals bij een hydrocultuursysteem.

Onderhoud van je verticale moestuin

Het onderhouden van een verticale moestuin is vergelijkbaar met het onderhouden van een traditionele tuin. Regelmatig water geven, bemesten en ongediertebestrijding zijn essentieel. 

Geef je planten handmatig water of installeer een automatisch irrigatiesysteem. En vanaf juni zeker je tomaten vloeibare mest geven.

Veelgestelde vragen

Meer leren over tuinieren? Leer over verticaal tuinieren, of je eigen moestuin aanleggen!

Mocht je naar aanleiding van dit artikel vragen hebben kan je altijd met ons contact opnemen, dan helpen we je graag verder.

Veel tuinier plezier!

Louis Hooft

Oprichter & Gazon expert

Maak kennis met Louis Hooft, de oprichter van MOOWY en jouw vertrouwde expert. Met een diepgaande passie voor prachtige gazons en een schat aan ervaring in tuin verzorging, staat Louis klaar om tuinliefhebbers te begeleiden bij het realiseren van een groenere en levendigere buitenruimte dan ooit tevoren. Vertrouw op Louis voor waardevolle tips, handige trucs en de beste producten om jouw tuin te laten stralen!