De Calathea (Pauwenplant): Verzorging & Onderhoud

De calathea is een populaire kamerplant met prachtige bladeren en het vermogen om een levendige en tropische sfeer in huis te creëren. Maar wat verzorging en onderhoud aangaat, heeft deze tropische beauty een kleine gebruiksaanwijzing. We vertellen je alles wat je moet weten over calathea verzorging en onderhoud!

Even voorstellen: de pauwenplant

De calathea wordt ook wel pauwenplant genoemd. De bladeren hebben vaak een gestreept patroon, waardoor ze aan de veren van een pauw doen denken.

Calathea planten behoren tot de familie Marantaceae en zijn afkomstig uit de regenwouden van Zuid-Amerika. Hier groeit de plant oorspronkelijk in de schaduw. 

Omdat de calathea plant zijn bladeren ‘s avonds dichtvouwt (dit kun je soms horen als een soort ruisend geluid) wordt-ie ook wel the living plant (de levende plant) of bidplant genoemd.

Wist je trouwens dat de calathea luchtzuiverend is? De plant neemt schadelijke stoffen op en zet deze om in zuurstof. Lekker om in huis te hebben dus.

Calathea Makoyana

Calathea Makoyana

Calathea Makoyana Ø21cm – ↕70cm

• Luchtzuiverend
• In 2-3 werkdagen bezorgd
• Vers van Nederlandse bodem

Bekijk product

  Op voorraad

De plant heeft niet alleen veel verschillende (bij-)namen, maar komt ook in veel verschillende vormen. Er zijn talrijke soorten en variëteiten. 

Calathea soorten

De kleuren en vormen van de bladeren kunnen per soort erg verschillen. Wel zijn de bladeren over het algemeen erg stevig. Het meest voorkomend zijn ronde en ovale bladeren die groen en paars van kleur zijn. Maar er zijn ook zilveren varianten (de calathea ‘silver plate’). 

Er zijn talloze soorten calathea planten verkrijgbaar. Een populaire en bekende soort is de calathea ornata. Deze variant heeft gestreepte bladeren met een licht aubergine onderkant. Deze soort produceert ook opvallende bloemen.

Er zijn ook calathea soorten die minder opvallende bloemen produceren. Deze kun je het beste verwijderen. Ze kosten jouw groene metgezel namelijk veel energie.

Andere veel voorkomende soorten zijn de calathea medallion, calathea lancifolia en calathea roseopicta. Elk van deze soorten heeft zijn eigen unieke bladpatroon en kleuren.

Wat al deze populaire calathea soorten met elkaar gemeen hebben, is dat de verzorging behoorlijk nauw komt. Laten we kijken naar wat deze tropische bidplant nodig heeft.

Calathea verzorging

Het begrijpen van de zorgvereisten van calathea planten is essentieel om ervoor te zorgen dat ze gedijen en floreren in je huis. Calathea’s gedijen het beste bij matig indirect licht en hoge luchtvochtigheid.

Denk aan het feit dat ze van nature groeien in het regenwoud. Een plek waar het klam en schaduwrijk is.

Een goede verzorging van je plant begint met het kiezen van de juiste standplaats. Maar als-ie eenmaal staat, is het belangrijk dat je plant voldoende water, bijvoeding en aandacht krijgt. Wij zetten de belangrijkste punten van de calathea verzorging voor je op een rij.

Calathea standplaats

Het kiezen van de juiste plek voor je calathea plant is cruciaal voor het succes van de plant. Calathea’s gedijen het beste op een plek waar ze geen direct zonlicht ontvangen.

Te veel zonlicht kan de bladeren beschadigen en ervoor zorgen dat de bladtekening vervaagt. Zorg er ook voor dat de calathea niet op de tocht staat.

Kies een plek in je huis die helder, maar niet direct zonnig is. Een plek in de buurt van een raam op het noorden het meest ideaal. Plaats je calathea liever niet in de buurt van ramen op het zuiden of westen, omdat de felle zonnestralen de bladeren kunnen verbranden. Hierdoor kunnen calathea bladeren verschrompelen of verkleuren.

Ook kan te veel licht ervoor zorgen dat je calathea bruine randen krijgt. Hier komen we later op terug (met tips).

Heb je geen raam op het noorden en moet je je calathea voor een raam op het westen, oosten of zuiden plaatsen? Houd dan in ieder geval zo’n 2 tot 3 meter afstand tussen je raam en je plant aan (voor een raam op het zuiden mag dit zelfs 4 meter zijn). 

De temperatuur op de standplaats van je pauwenplant mag niet te laag zijn. Zo’n 20 graden zijn optimaal. Onder de 15 graden zal je calathea niet goed groeien.

Probeer de plant trouwens niet te vaak te verplaatsen. Als je eenmaal een plek hebt gevonden waar je pauwenplant zich goed voelt, is het raadzaam om hem hier te laten staan. 

Calathea Medaillon

Calathea Medaillon

Calathea Medaillon Ø21cm – ↕70cm

• Opvallende, sierlijke bladeren
• Voor een exotische uitstraling
• Vers van Nederlandse bodem

Bekijk product

  Op voorraad

Calathea: water geven

Je calathea water geven vereist enige zorg en aandacht. Het is geen plant waar af en toe ‘wat water erbij’ afdoende is. Het is belangrijk om de grond vochtig te houden: als de pauwenplant te weinig wat krijgt, laat-ie z’n mooie bladeren al snel hangen.

Maar de grond mag ook weer niet doorweekt zijn. Te veel water kan bij de calathea gele bladeren veroorzaken. 

Laat de bovenste laag van de grond tussen de gietbeurten opdrogen, maar zorg ervoor dat de wortels niet volledig uitdrogen. Controleer twee keer per week (je kunt hiervoor het beste vaste dagen aanhouden, zo wordt het voor jou eerder een routine) of jouw living plant weer wat water kan gebruiken.

Steek hiervoor je vinger in de grond om de bovenste paar centimeter te controleren. Voelt dit droog? Dan is het tijd voor een nieuwe scheut water.

Calathea luchtvochtigheid

Een kamer met een luchtvochtigheid van 50-60% is ideaal voor calathea’s. Het is belangrijk om de luchtvochtigheid op peil te houden door regelmatig te sproeien of een luchtbevochtiger te gebruiken.

Regelmatig sproeien van de bladeren met water helpt om de luchtvochtigheid te verhogen. Zeker als in de winter de verwarming aangaat (hierdoor wordt de lucht in huis droger), is een regelmatige sproeibeurt geen overbodige luxe. 

Bovendien verwijder je zo meteen stof, zodat je plant lekker blijft shinen. Regelmatig sproeien, kan daarnaast helpen om te voorkomen dat je calathea bruine randen krijgt. Sproeien kan tot slot ook ongedierte op je calathea voorkomen. 

Calathea onderhoud

Calathea planten hebben regelmatige voeding nodig om gezond en weelderig te blijven. Zeker in het voorjaar en in de zomer (dit is het moment dat de pauwenplant nieuwe bladeren aanmaakt), is bijvoeden een aanrader.

De plant gebruikt tijdens de groeiperiode veel energie. Bijvoeden helpt bovendien bij het behoud van de bladkleur. 

Gebruik een uitgebalanceerde vloeibare meststof, bijvoorbeeld onze biologische meststof voor bloeiende planten. Geef je planten elke 2-4 weken een boost tijdens het groeiseizoen, dat meestal van de lente tot de herfst loopt.

Volg altijd de instructies op de verpakking voor de juiste hoeveelheid meststof. Bemest de calathea tijdens de herfst- en wintermaanden niet, omdat ze in deze periode in rust zijn. 

Calathea snoeien

In principe is het niet nodig om je pauwenplant te snoeien. Dat is dus een meevaller wat het onderhoud en de verzorging van je pauwenplant aangaat. De plant groeit namelijk niet heel snel en wordt ongeveer 1 meter hoog.

Wel kun je oude en minder mooie bladeren afknippen. Doe dit laag bij de grond. Op die manier behoudt je plant zijn sierwaarde. Bovendien bespaart-ie zo de nodige energie.

Als je calathea bruine randen heeft, kun je deze randen gewoon afknippen. Check wel altijd even of je nieuwe bruine randen kunt voorkomen (zie hiervoor bovenstaande veelvoorkomende problemen en tips).

Knip nooit in het groene gedeelte van het blad. Gebruik als je een pauwenplant gaat snoeien altijd een schone schaar om infecties te voorkomen. 

Calathea stekken

Het vermeerderen van calathea planten kan een leuke en lonende ervaring zijn. Een van de meest gebruikte methoden is het nemen van stekken. Om calathea stekken te nemen, snij je een gezonde stengel af. Houd als richtlijn aan dat elke scheut tenminste 3 bladeren heeft. 

Gebruik een scherp mes en plaats het stekje in een pot met vochtige potgrond. Zorg ervoor dat de op een warme plek met (half-)schaduw staat en houd de grond vochtig. Na verloop van tijd zal de stek wortels ontwikkelen en uitgroeien tot een volwassen plant.

Pauwenplant verpotten

Een andere meevaller wat de calathea verzorging aangaat, is dat je hem niet vaak hoeft te verpotten. Je calathea eens per twee, drie jaar verpotten zou voldoende moeten zijn. Verpot je pauwenplant bij voorkeur in de lente, omdat hij dan sneller herstelt. 

Wil je meer weten over hoe je dit klusje het beste aanpakt? Lees dan hier meer over planten verpotten. 

Veelvoorkomende problemen bij calathea (en wat te doen)

Het kan voorkomen dat je calathea planten enkele problemen ondervinden. Enkele veelvoorkomende problemen zijn gele bladeren, bruine randen en verschrompelde bladeren.

Deze problemen kunnen worden veroorzaakt door verschillende factoren, zoals te veel of te weinig water geven, te veel direct zonlicht en een te lage luchtvochtigheid. 

Het is belangrijk om de oorzaak van het probleem te achterhalen en de juiste maatregelen te nemen om het probleem op te lossen. 

Calathea heeft gele bladeren

Soms stoot de calathea ook oude bladeren af om ruimte te maken voor nieuwe groei. Gele (doorzichtige) bladeren bij je pauwenplant hoeven dus niet altijd een reden te zijn voor paniek.

Maar als je calathea gele bladeren krijgt (of je gele vlekken op de bladeren ziet), duidt dit vaak op overbewatering. Verminder de hoeveelheid water en pas de luchtvochtigheid aan om het probleem op te lossen. 

Controleer altijd de potgrond. Als deze echt heel nat is, is het belangrijk om deze te vervangen om wortelrot te voorkomen. 

Calathea heeft bruine randen

Als de bladeren van je pauwenplant bruine randen hebben, kan dit duiden op te veel direct zonlicht. Verplaats de plant naar een plek met minder fel licht of gebruik een zonnewering om de bladeren te beschermen. 

Bruine randen aan de bladeren kunnen ook duiden op een te lage luchtvochtigheid in je woning. Besproei de plant daarom regelmatig of gebruik een luchtbevochtiger.

Ongedierte op calathea

Helaas is de pauwenplant vatbaar voor ongedierte. Vooral spint en luizen zijn dol op deze tropische schoonheid. Een onmisbaar onderdeel van je calathea verzorging is dan ook het regelmatig controleren van de bladeren. Zeker als je rare vlekjes ziet. 

Check ook de onderkant en de hoekjes van de bladeren. Opkrullende of verschrompelende bladeren kunnen een teken zijn van luizen. Als er veel sap uit de plant wordt gezogen, krullen de bladeren namelijk vaak op.

Zeker als de verwarming aangaat, kan spint als ongewenste gast de kop opsteken. We zeiden al dat regelmatig sproeien kan helpen om ongedierte te voorkomen. Hier lees je meer tips over het voorkomen en bestrijden van spint. 

Calathea giftig

Calathea’s zijn niet giftig voor huisdieren en kinderen. Wel kunnen de bladeren en stengels stoffen bevatten die irritatie kunnen veroorzaken bij inname. Zorg er dus voor dat je huisdier niet van deze tropische plant gaat eten. Dat is, uiteraard, ook beter voor de plant. 

Al met al in de calathea, met de juiste verzorging, een waardevolle (en veilige) toevoeging aan je kamerplanten-repertoire!

Calathea Orbifolia

Calathea Orbifolia

Calathea Orbifolia Ø21cm – ↕70cm

• Luchtzuiverend
• Exotisch uiterlijk
• Gedijt bij kamertemperatuur

Bekijk product

  Op voorraad

Veelgestelde vragen over calathea verzorgen

Calathea verzorging: conclusie

Met de juiste zorg en aandacht zijn calathea planten een prachtige toevoeging aan je interieur. Of je nu kiest voor de calathea ornata, medallion, lancifolia of een andere variëteit: met deze planten creëer je altijd een tropische en levendige sfeer. 

Zorg ervoor dat je de juiste standplaats, hoeveelheid water en voeding biedt, en let op eventuele problemen die zich kunnen voordoen. Mis je nog tips of heb je een vraag/opmerking? Laat het ons weten in een reactie hieronder of kijk hier voor meer tips en advies.

Louis Hooft

Oprichter & Gazon expert

Maak kennis met Louis Hooft, de oprichter van MOOWY en jouw vertrouwde expert. Met een diepgaande passie voor prachtige gazons en een schat aan ervaring in tuin verzorging, staat Louis klaar om tuinliefhebbers te begeleiden bij het realiseren van een groenere en levendigere buitenruimte dan ooit tevoren. Vertrouw op Louis voor waardevolle tips, handige trucs en de beste producten om jouw tuin te laten stralen!