Japanse Esdoorn (Acer Palmatum) Verzorgen

De Japanse esdoorn is een prachtige boom met opvallende felrode bladeren in de herfst. Met zijn prachtige bladeren en sierlijke vorm brengt deze boom een vleugje Oosterse charme in je tuin.

In dit artikel gaan we dieper in op alles wat je moet weten om je Japanse esdoorn gezond en mooi te houden. Ook bespreken we de ideale groeiomstandigheden, geven tips voor het planten en verpotten, en leggen uit hoe je de boom kunt vermeerderen.

Over de Japanse Esdoorn

De Japanse esdoorn is een veelzijdige en aantrekkelijke kleine boom of struik die ook als plant gehouden an worden. Deze bladverliezende, houtachtige heester is oorspronkelijk afkomstig uit delen van Azië en Rusland en stamt af van de zeepboomfamilie (Sapindaceae).

De Japanse esdoorn wordt ook wel acer palmatum genoemd. Met zijn kenmerkende diep ingesneden blad en prachtige kleuren is het een ware blikvanger in elke tuin. 

Ook de acer japonicum is een variëteit van de Japanse esdoorn. Deze is in Nederlandse tuinen iets minder populair. Waarschijnlijk kom dit door de imposante hoogte van 10 meter (de acer palmatum wordt maar zo’n 5 meter hoog). In dit artikel richten we ons voornamelijk op de compactere acer palmatum.

Bladvormen en kleuren

Het handvormige blad van de Japanse esdoorn is gelobd, waarbij de diepte van de lobben varieert van ongeveer de helft tot bijna de gehele bladbasis. De Japanse esdoorn is een populaire keuze voor tuinen vanwege zijn mooie seizoensgebonden kleuren. In de lente ontluiken de bladeren in een frisse, lichtgroene kleur voordat ze in de zomer donkerder worden.

De bladkleur kan variëren van groengeel tot paarsrood, afhankelijk van de cultivar. In de herfst verandert het blad in prachtige tinten geel, oranje en rood (de Indian Summer). Sommige variëteiten, zoals de ‘bloodgood’, hebben het hele jaar door donkerrood blad.

Groeisnelheid en hoogte

Japanse esdoorns zijn bekend om hun langzame groei. Het kan jaren duren voordat ze hun maximale hoogte bereiken. De meeste cultivars blijven relatief klein, maar sommige kunnen uitgroeien tot meerstammige bomen van 5-10 meter hoog. Voor kleinere tuinen of terrassen zijn er ook compacte variëteiten beschikbaar die niet hoger worden dan 1,5 tot 2 meter.

Soorten Japanse esdoorn

De acer palmatum is een veelzijdige plant die in verschillende vormen en maten voorkomt, waardoor er voor elke tuin een geschikte optie is. Grofweg onderscheiden we deze soorten:

• Opgaande soorten: deze variëteiten groeien in een vaasvormige of opgaande structuur.
• Spreidende soorten: deze variëteiten hebben een meer uitgespreid groeipatroon.
• Dwergvariëteiten: je kunt ervoor kiezen om de Japanse esdoorn klein te houden, maar het is makkelijker om een soort te kiezen die van nature kleiner blijft. Voor kleinere tuinen of potten zijn er namelijk compacte variëteiten verkrijgbaar:

Populaire cultivars

Er zijn honderden cultivars van deze esdoorn, elk met unieke kenmerken. Dit zijn enkele populaire soorten:

• ‘Bloodgood’: donkerrood blad het hele jaar door, wordt 3-4 meter hoog.
• ‘Acer palmatum orange dream’: met deze knapperd geniet je van een waar kleurenspektakel: van geel-oranje blad in het voorjaar en in de herfst tot fris limoengroen blad in de zomer. Deze cultivar wordt zo’n 3 meter hoog en draagt in de lente rode bloemetjes.
• ‘Acer palmatum dissectum’ ofwel ‘going green’: heldergroen blad dat in de herfst geeloranje kleurt.
• ‘Acer palmatum garnet’: de acer palmatum garnet heeft donker purperrood blad met spectaculaire herfstkleuren en groeit in een brede struikvorm.

De ideale standplaats

Lichtbehoefte

De Japanse esdoorn gedijt het beste in halfschaduw tot lichte schaduw. Hoewel de boom enige bescherming tegen de felle middagzon nodig heeft, is het belangrijk om hem voldoende licht te geven. De meeste cultivars houden niet van volle zon, omdat de bladeren dan snel kunnen verbranden.

Bodemvereisten

Japanse esdoorns hebben een voorkeur voor goed doorlatende, vochtige grond die rijk is aan organisch materiaal. Een licht zure bodem is ideaal voor deze bomen. Je kunt de acer palmatum in bijna elke bodemsoort planten, behalve in natte grond.

Voor de beste resultaten kies je voor een zanderige, licht zure grond. Als je kleigrond of kalkhoudende (basische) grond hebt, is het belangrijk om de grond te verbeteren. 

Beschutting 

Het is aan te raden om je Japanse esdoorn op een beschutte plek te planten, uit de wind. Vooral beschutting tegen de oostenwind is belangrijk om het mooie blad te beschermen.

Het is daarnaast verstandig om de plant in de winter te beschermen tegen strenge vorst. Een laag mulch rond de basis van de boom kan helpen om de temperatuur te stabiliseren en de plant te beschermen.

Verzorging Japanse esdoorn en onderhoud

Water geven

De Japanse esdoorn heeft regelmatig water nodig, vooral tijdens droge periodes. Houd de grond gelijkmatig vochtig, maar vermijd overmatig water geven om wortelrot te voorkomen. In de zomer is het belangrijk om de kluit dagelijks goed vochtig te houden, vooral op warme dagen.

Ben in de winter voorzichtiger met water geven. Houd bomen die buiten staan droog om vorstschade te voorkomen. 

Japanse esdoorn voeding

Voed je Japanse esdoorn jaarlijks in het vroege voorjaar met een uitgebalanceerde, langzaamvrijkomende meststof. Dit bevordert een gezonde groei. Na het eerste jaar is het goed om elk voorjaar wat tuinmest toe te voegen. 

Veelzijdige universele bio tuinmest

Veelzijdige universele bio tuinmest

Universele bio tuinmest

• Evenwichtige formule die al het groen ten goede komt
• Geschikt voor o.a. gazon, moestuin, bloemen en struiken

Bekijk product

4.5 (6 reviews)

  Nu besteld, dinsdag in huis

Esdoorn snoeien

Hoewel Japanse esdoorns langzaam groeien en weinig snoei nodig hebben, kan het soms nodig zijn om dode of ‘verdwaalde’ takken te verwijderen. Maar wanneer kun je de Japanse esdoorn het beste snoeien? De beste periode hiervoor is tussen augustus en december. 

Ga je Japanse esdoorn nooit snoeien in het vroege voorjaar, omdat dit de sapstroom kan verstoren. Verwijder maximaal een kwart van de oudste zijtakken en een derde van de dunste takken uit de kroon. Snoei voorzichtig om de natuurlijke vorm te behouden.

Winterbescherming

Japanse esdoorns zijn over het algemeen winterhard (vorstbestendig), maar hebben wel bescherming nodig tegen natte omstandigheden in de winter.

De Japanse esdoorn in pot heeft extra bescherming nodig bij strenge vorst. Je kunt de pot inpakken of isolatiemateriaal aan de binnenzijde aan te brengen. Dit houdt de wortels ook koeler in de zomer. 

De meeste Japanse esdoorns zijn trouwens niet wintergroen. Wil je wel zeker zijn van een beetje kleur in je tuin gedurende de winter? Bekijk dan hier onze top-10 groenblijvende struiken.

Planten en verpotten

Beste planttijd

Je kunt de Japanse esdoorn het hele jaar door planten, zolang het niet vriest. De ideale tijd is echter de late lente tot midzomer. Dit geeft de plant voldoende tijd om zich te vestigen voordat het weer afkoelt. Wil je de Japanse esdoorn verplaatsen? Doe dit dan van februari tot april, als de takken nog geen blad hebben.

Let op met het verplanten van een Japanse esdoorn die wat ouder is. De kans dat ze opnieuw aanslaan, wordt minder groot als ze al lang op een bepaalde plek staan.

Plantinstructies

Graaf een gat dat twee keer zo breed is als de kluit en net zo diep. Meng vervolgens bemeste tuinaarde door de grond. Plaats de acer palmatum in het gat, houd voldoende ruimte tussen andere planten. Vul aan met grond en druk voorzichtig aan. Geef de plant tot slot royaal water.

Esdoorn verpotten

Voor Japanse esdoorns in pot:

• Verpot om de twee tot drie jaar in het voorjaar.
• Kies een iets grotere pot met drainagegaten.
• Gebruik een mengsel van potgrond en zand of kleikorrels voor goede doorlaatbaarheid.
• Leg een laagje lavasteentjes onderin voor extra drainage.
• Geef bij voorkeur regenwater en laat de grond nooit helemaal uitdrogen.

Japanse esdoorn vermeerderen

Je kunt de Japanse esdoorn op verschillende manieren vermeerderen. Hier zijn de meest gebruikte methoden:

Acer palmatum zaaien

Je kunt de vrucht van esdoorn (het zaad) verzamelen van de Japanse esdoorn of wachten tot ze vanzelf uitgroeien onder de moederboom. Zodra de zaailingen hun eerste echte blaadjes hebben, kun je ze voorzichtig uitgraven. Zet ze in een potje, geef water en bescherm ze tegen felle zon. Houd de grond vochtig, maar niet doornat.

Japanse esdoorn stekken

Stekken is een andere methode om Japanse esdoorns te vermeerderen. Kies in het voorjaar nieuwe, flexibele scheuten met meerdere bladparen. Knip de tak schuin af net onder een bladpaar en verwijder de onderste blaadjes.

Zet de stekken in een mengsel van zand en turfmolm en houd ze vochtig op een schaduwrijke plek. Hou er rekening mee dat het even duurt voordat je een struikje hebt. Geënte heesters groeien iets sneller dan gestekte.

Enten

Enten is een geavanceerde techniek om Japanse esdoorns te vermeerderen. Hierbij bevestig je een ‘stek’ (de ent) op een onderstam. Dit combineert de gewenste eigenschappen van de ent met de groeikracht van de onderstam. Er zijn verschillende entmethoden, zoals plakent, spleetent en kroonent. 

Japanse esdoorn ziektes

Hoewel de Japanse esdoorn geen moeilijke struik is, kan hij wel gevoelig zijn voor bepaalde ziektes.

Bladproblemen

De acer palmatum kan last krijgen van verschillende bladproblemen. Een veelvoorkomende aandoening is verwelkingsziekte, die vooral acer palmatum ‘dissectum’ treft. Als je Japanse esdoorn blad heeft dat verschrompeld is dit een signaal om serieus te nemen. Je herkent takverwelking namelijk aan bruine, verwelkte bladeren en verschrompelde takken. Verwijder de aangetaste delen.

Luizen

Luizen zijn een veelvoorkomend probleem bij Japanse esdoorns. Om luizen te bestrijden, kun je het beste de aangetaste delen verwijderen. Lees hier wat je nog meer kan doen om luizen te bestrijden en voorkomen.

Meeldauw

Meeldauw is een schimmelziekte die de Japanse esdoorn kan aantasten. Je herkent het aan witte vlekken of pluisjes op de bladeren. Meeldauw onttrekt vocht uit de bladeren, wat leidt tot verkleuring en omkrullen. In ernstige gevallen kunnen de bladeren afsterven. Hier lees je meer over meeldauw herkennen en bestrijden.

Preventie en behandeling

Om problemen en ziektes bij je Japanse esdoorn te voorkomen, raden wij aan om dode takken te verwijderen om de luchtcirculatie te bevorderen. Inspecteer je esdoorn regelmatig op vroege symptomen en zorg voor een goede bodemkwaliteit- en vochtigheid en voldoende lichtinval.

Veelgestelde vragen over verzorging acer palmatum

Japanse esdoorn verzorgen, conclusie

De Japanse esdoorn is met zijn prachtige bladeren en sierlijke vorm een veelzijdige upgrade voor je tuin. Door de juiste aandacht te geven aan de lichtbehoefte, bodemvereisten en beschutting, geniet je optimaal van de schoonheid van jouw acer palmatum.

Kijk hier voor nog meer advies en tips om het beste uit je tuin te halen. Heb je zelf nog tips aangaande Japanse esdoorn verzorging? Laat het ons weten in een reactie hieronder!